Saz Nedir

Saz Ne Demektir? Saz Nedir Kısaca? Saz Hakkında? Saz Ne Demek? Saz Nedir? Saz Hakkınsa Kısaca Bilgiler?

saz, çalgı aletlerine verilen genel isimdir. saz, halk müziğinde bağlama, cura, tar vb. çalgıların genel ismi. Saz Türk halk müziğinde kullanılan, gövdesi ağaçtan oyularak yapılmış, telli, uzun saplı çalgı aleti. Saz, takımı birden fazla çalgının bulunduğu takım. Saz çalgılı eğlence yeri. iki çeşidi var, uzun saplı saz denir ve kısa saplı bağlama denir.

Saz genellikle kestane ve dut ağacından yekpare oyularak yapılır. Bu oyuk kısmın üzeri çam ağacından bir kapakla kapatılır. Sap kısmı ekleme olup gürgen ağacındandır. Sap ve sazın yanları ceviz, sedef v.b. süslemelidir. Altı, sekiz, on iki telli olabilir. Tezene denilen kiraz kabuğundan yapılma bir mızrapla tellere vurulmak sureti ile çalınır. En küçüğüne cura, orta boy olanına bağlama, üçer üçer dizilmiş on iki telli olanına da meydan sazı denir. Meydan sazına çöğür veya aşık sazı da denir.

Divan sazı

Meydan sazının bir boy küçüğü olan divan sazında, üçerli gruplar halinde 9 tel bulunmaktadır. Bas ve dolgun bir tınıya sahiptir. Her ne kadar bu iki çalgı ayrı gruplarda olsa da, bazı müzikologa göre; Meydan Sazı ve Divan Sazı aynı çalgı olarak kabul görmektedir.

Çöğür ( Bağlama)

Bağlama ailesinin en sık kullanılan çalgısıdır. Genel olarak, alt tel grubunda 3, orta ve üst tel gruplarında 2’ şer adet, toplam 7 telli bir çalgıdır. Perde sayısı,17 ile 22 arasında değişkenlik gösterebilir. Günümüzde sık kullanımından dolayı; bağlama, kısa sap bağlama olarak ta bilinmektedir. Hatta pek çok müzik literatüründe bu isimlere rastlamak mümkündür.

Bozuk

Ege ve Akdeniz bölgelerinde kullanılan bu çalgının tel ve perde sayısı bağlama ile aynıdır. Yunanistan halk çalgısı olan Buzuki’den bir farkı olmayan çalgı günümüzde çok nadir olarak kullanılmaktadır.

Cura

Bağlama ailesinin en küçük üyesidir. 3- 4 telli olarak kullanımları mevcuttur.

İkitelli

Anadolu’nun en eski çalgılarından olan ikitelli, curadan biraz daha büyüktür. Adından da anlaşılacağı üzere 2 telli bir çalgıdır. Nadir kullanımı olan, unutulmaya yüz tutmuş çalgılarımızdandır.

Bunlara ek olarak, Arif Sağ’ ın ortaya çıkardığı, bas bağlama; bas gitar telleri kullanılarak daha geniş bir klavye üzerine yerleştirilen 4 telli bir çalgıdır. Bozuk düzen olarak çalınan bu çalgı ayrı bir renk olarak kullanılmaktadır. Talip Özkan, Arif Sağ, Orhan Gencebay, Erdal Erzincan, Erol Parlak, İsmail Tunçbilek, İsmet Topçu, ülkemizdeki önemli bağlama virtüözlerinden bazılarıdır.

Sözlükte “Saz” Ne demektir

• 1-) Sazdan yapılmış; türk halk müziğinde kullanılan, gövdesi oyularak yapılmış, telli, uzun saplı çalgı.
  2-) Her tür müzik aracı, çalgı; çalgı takımı.
  3-) Türk halk müziğinde bağlama, cura gibi telli müzik araçlarının genel adı; ince kamış, hasırotu, kiliz, kofa.

Saz kelimesinin ingilizcesi

Bağlamanın ingilizcesi yine baglama’dır. Çünkü Türkiye’ye özgü bir enstrümandır. Enstrümanlar manasında kullanılan saz kelimesinin ingilizcesi ise; instrument’ dır.