Kütahya Tarihi

Balıklı Camii

1236-1237 senesinde yapılmış olup, Selçuklu eseridir. kütahyada Türklere ait en eski eserdir. Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubatın oğlu ikinci Gıyasüddin Keyhüsrev zamanında Serasker ve ümeradan imamüddin Hezar Dinari tarafından 1236 da yaptırılmıştır. Germiyanoğulları ve Osmanlılar tarafından tamir edilmiştir. Hezar Dinari Savunma Bakanı Emir Sipehsalat idi

Hıdırlık Mescidi

Bir mesire yeri olan Hıdırlık Tepesindedir. imamüddin Hezar Dinar 1243 te yaptırmıştır. Kare planlıdır. Kubbesi tuğladandır. Kitabesi vardır. 1980de tamir edilmiştir.

Meydan Aslanbey Camii

il merkezindedir. 1413 yılında aslan Bey tarafından yaptırılmıştır. Kare planlı tek kubbelidir. 1954 te tamir edilmiştir. Aslında kiremit olan üst kısmı kurşunla kaplanmıştır. Aslan Bey, Sultan ikinci Murad Han ümerasından, kütahya, ve Tavşanlı Muhafızı Bicaroğlu Aslan Beydir.

Ali Paşa Camii

Şehreküstü Mahallesinde bulunan cami ile on iki hücreli medrese, sıbyan mektebi, sebiller ve şadırvandan meydana gelen külliyeyi, Anadolueyalet Valisi, Seyyid Süleyman Ağanın oğlu Seyyid Ali Paşa yaptırmıştır. Halen, yalnızca cami ayaktadır. Hiçbir ilmi izahı olmadığı ve kitabelerde Seyyid Ali Paşa geçtiği halde, caminin adı, çok farklı ve manasız bir şekilde Alopaşa telaffuz edilmektedir. Bu telaffuz hatasının giderilmesi yolunda, caminin adının aslına uygun olarak düzeltilmesi için çalışmalar sürdürülmektedir. 1797de tamir görmüştür.

Cami-i Kebir Ulu Cami

Şehir merkezinde, Vacidiyye Medresesi ile ikinci Yakub Çelebi imaret Külliyesi arasındadır. Ortalama 45×25 mlik bir sahayı kaplamaktadır. Kütahyanın en geniş iç hacmine sahip camidir. Kuzeydoğu dış köşesinde bir minaresi vardır. Bugünkü şekli, iki kubbe ve yarım kubbeden müteşekkil olup, dikdörtgen mekanı bu kubbeler örtmektedir. Kuzeyinde beş bölümlü son cemaat yeri vardır. Sultan Yıldırım Bayezid Han 1381-1389 bu camiyi yaptırmaya başlamıştır

ankara Muharebesi ile, yarıda kalan caminin yapımını 1410 da oğlu Mehmed Çelebi tamamlamış, Fatih Sultan Mehmed Han zamanında tamir edilmiş, Rodos Seferine çıkan Kanüni Sultan Süleyman Han Kütahyada konaklamış ve caminin tamirini Mimar Sinana emretmiştir. Irak Seferinde 1534 Kütahyada, dört gün kalan Kanüni Sultan Süleyman Han, namazlarını bu camide kılmıştır

Kubbe kapısına yakın orta yerde, dört mermer sütun üzerinde müezzin mah Fili ve altında şadırvanı bulunmaktadır. Tamamen kesme taş olan yapının kubbe saçakları altında tuğlalar görülmektedir. Minarenin de kaidesi kesme taş, gövdesi tuğladandır. Çeşitli zamanlarda tamir edilmiştir. Cami Sultan Abdulmecid Han ve Sultan ikinci Abdülhamid Hanın tamir ettirdiği kitabede ifade edilmektedir. ilk yapıldığında ahşaptı.

Kurşunlu Cami Kasımpaşa Camii

Germiyanoğulları zamanında 1377 de yapılmıştır. Mihrabı bezemeli ve minaresi orijinaldir. Kurşunlu mahallesindedir. Şeyh Mehmed tamir ettirmiştir. Son t Amiri 1975te olup, üzeri kurşunla kaplanmıştır.Dönenler Camii Mevlevihane DergahıŞehrin merkezinde Cami-i Kebir civarındadır. Özel bir mimari tarzı vardır. Halen cami olarak kullanılmakta olup, içi daire şeklindedir. Kubbeyi çeviren bir balkonu vardır.

ishak Fakih Külliyesi

1433 te Germiyanoğulları ulemasından Cemaleddin ishak Fakih yaptırmıştır. Külliye cami, zaviye, türbe ve medreseden meydana gelmiştir. Aynı ismi taşıyan mahallededir.

Süleymanşah, Kala-i Bala Yukarı Kale Camii

Hisarda bulunan caminin Germiyan Beyi Süleyman Şah tarafından tamir ettirildiği bilinmekte, kimin tarafından ve hangi tarihte yapıldığı bilinmemektedir.

Takkeciler Demirtaş Paşa Camii

Kavaflar çarşısında bulunan cami mimari bakımından dikkati çekmektedir. Fil ayakları ve silindir kubbeler altında bir takım hücreler ve ortada bulunan büyükçe kubbesi orijinaldir. Anadolu Eyaleti Valisi ve Kütahya, Muhafızı Demirtaş Paşa yaptırmıştır.

Hisar Bey Camii

Saray Mahallesindeki eski hükümet konağı arkasındadır. Hisar Bey oğlu Mustafa Bey 1749 da yaptırmıştır.

Kara Göz Ahmed Paşa Camii

Küçük Çarşıda, ahşap dükkanların arasında iken bu dükkanlar yıktırılmış, cami ortaya çıkmış ve restore edilmiştir. Cami, medrese, sıbyan okulu ve imaretten meydana gelen bu külliyenin yapımına, Anadolu Eyalet Valisi Karagöz Ahmed Paşa tarafından 1509 yılında başlattırılmış, hanımı tarafından inşaatı bitirilmiştir. Mimar Sinandan öncekiOsmanlı mimari tarzının tipik örneklerinden biri ve en güzelidir. On iki köşeli üç kasnak üzerine oturtulmuş şahane ve orijinal kubbesi vardır.

Lala Hüseyin Paşa Camii

Aynı isimle anılan mahallede, Sultan ikinci Selim Hanın Lalası Hüseyin Paşa tarafından 1566-1568 yıllarında yaptırılmıştır.

Hatüniye Camii

Hatüniye Mahallesinde olup, hangi tarihte, kimin tarafından yapıldığı bilinmemektedir. Ancak, Rabia Hatün isimli hayırsever bir hanım tarafından minaresinin yaptırıldığı ve esaslı bir şekilde tamir ettirildiği bilinmektedir.

Özbek Camii

Tahminen 1699 da ormanlık ve otlak halinde bulunan Müderris Yaylası sırtlarında çadır kuran Özbek Aşiretinden ibrahim Ağa tarafından cami ve çeşme yaptırılmıştır.

Kadidler Camii

Samanpazarı Hasır Pazarı mevkiinde bulunan cami, Halil Kamil Ağa tarafından başlatılmış, Hafız Mehmed Paşa tarafından bitirilmiştir.

Molla Bey Camii ve Külliyesi

Balıklı Mahallesindedir. Bu külliye, ibrahim Edhem tarafından 1845 yılında yaptırılmıştır. Cami, kütüphane, medrese, sıbyan mektebi, şadırvan ve sebillerden meydana gelen külliyenin her birini, bir akrabası adına inşa ettirmiştir.

Seadeddin Camii

Cami, Selçuklu Devletinin serasker ve ümerasından imadüddin Hezar Dinar tarafından ahşap olarak yaptırılmış, Anadolu ValisiÖmer Paşa, 1238 yılında da yine Anadolu Valisi Derviş Mehmed Paşa tarafından tekrar ele alınarak bugünkü hale getirilmiştir.

Yeşil Cami

Hükümet Caddesinde bulunan cami, Kütahya Mutasarrıfı Ahmed Fuad Paşa tarafından yaptırılmıştır. Mimarisi arap tarzıdır. Nakışları ve çinileri ile meşhurdur. Dört mermer direk üzerine oturtulmuş tek kubbeden meydana gelmiştir.

Çinili Cami

Kütahyanın, en yüksek semtlerinden Maltepede yapılan bu caminin dışı tamamen çinilerle kaplıdır. 30 bin çini plaka kullanılmış olup, 500 kişiliktir. Son senelerin en güzel camilerindendir. dünyada dışı tamamen çini ile kaplı ilk camidir.

Paşam Sultan Türbesi Seyyid Nüreddin Zaviyesi

Ulu Cami Caddesinden ishak Fakih Camii yönüne giderken, duvarı cadde üzerinde görülebilen, girişi Kurşunlu Cami sokağından sağlanan türbe, çeşitli değişiklik ve tamirler görmüştür.

Karagöz Ahmed Paşa Türbesi

Ahırardı Mezarlığındadır. 6 yuvarlak sütun üzerinde, kademeli ve taşkın başlıklara oturtulmuş yuvarlak tuğladan kubbe bindirilmiştir. 6 kenarlı açık bir türbe şeklindedir.

Şeyhi Hakim Sinan Türbesi

Germiyanoğulları zamanında yaşayan devrin tıbbi imkanları ile 182 adet Katarakt göz perdesi ameliyatı yapacak kadar mahir bir cerrah olan Şeyhi mahlası ile şiirler yazan meşhur Harname şiirinin sahibi, alim, fazıl Hakim Sinan, Kütahya – Tavşanlı yolu üzerindeki Dumlupınar Köyünde medfundur.

Hayme Hatün Türbesi

Osman Gazinin annesi Hayme Hatün Türbesi, Domaniç ilçesinin Çarşamba Köyün dedir. Domaniç 1281de Ertuğrul Beye yayla olarak verilmiştir.

Vacidiye Medresesi

1314 te yaptırılan Vacidiye Medresesi, kültür yuvalarının başında gelmektedir. Kapalı avlulu, tek katlı, iki eyvanlı ve kesme taştan mamül bir medresedir. Restore edilmiş ve halen Kütahya Müzesi olarak kullanılmaktadır.

Hamamlar

Kütahyada tarihi kıymeti haiz 9 hamam vardır. Başlıcaları Saray Hamamı 14. yüzyıl, Küçük Hamam 14. yüzyıl başı, Eydemir Elvan Bey Hamamı15. yüzyıl, Balıklı Rüstem Paşa Hamamı 15. yüzyıl, Lala Hüseyin Paşa Hamamı 16. yüzyıl, Kemer Hamamı16. yüzyıl, Şengül Hamamı 16. yüzyıl, Yeni mahalle Hamamı 19. yüzyıl. Küçük Hamam Eski Hükümet Konağı Caddesi başlangıcı ile, Cumhuriyet Caddesi köşesindedir. Bu tarihi hamamda, Ankara Savaşından sonra, Timur Hanın yıkandığı rivayet edilmektedir. Hamam halen faal bir vaziyettedir. Balıklı Hamamı Vezir-i azam Damad Rüstem Paşa 1550 de yaptırmıştır.

Müzeler

Müzelik eserler önceleri Vahid Paşa Kütüphanesinde ve bahçesinde toplanmaya başlanmıştır. Böylelikle müzenin ilk nüvesi teşkil edilmiştir.

Kütahya Müzesi

Halen, Germiyanoğullarından kalma Vacadiyye Medresesindedir. Müzede tarih öncesi devirlere ait bakır, bronz ve demir çağları eselerinden, seramik eşyalar, taş aletler, kolye parçaları bulunmaktadır. Hellenistik, Bizans ve Roma eserleri yönünden zengin bir müzedir. Osmanlı devrine ait pekçok eserler de müzede korunmaktadır. Medrese, astronomide gök gözlemevi olarak kullanılmıştır. Bu medresede müderrislik yapan Molla Vacidin çinili sandukası vardır.

Çavdarhisar Açık hava Müzesi

Kütahyaya 60 km uzaklıktaki Çavdarhisar kasabasında bulunan açık bir müzedir. Burada Frigyalılara ait eski eserler sergilenmektedir. Bu müzede bir de açık hava tiyatro su mevcuttur. Takriben 20.000 kişilik olan tiyatronun oturma sıralarının bir kısmı yerinde durur vaziyettedir. Bunun önünde güney tarafında tiyatroya bitişik olan stadyum ise oldukça haraptır. Burada şeref locasının kalıntılarını görmek mümkündür.

Macar Lajos Kossuth Evi

1848-1849 Macar istiklal savaşını yöneten Macar Cumhurbaşkanı Lajos Kossuthun Kütahyaya, sığınması adına yapılan Macar Evi halen müze olarak kullanılmaktadır.

Dumlupınar Anıtı

30 Ağustos 1922 de Başkomutanlık Meydan savaşının kazanıldığı Dumlupınarda bulunur. Çalköyün Zafer tepe adı verilen sırtındadır. 1924 yılında Meçhul Asker abidesi adı altında yapılmış, daha sonra görünüşü değiştirilmiştir. Önceki Figür Adatepe mevkiine yakın bir yere yerleştirilmiştir. Ayrıca Gediz ilçesinde, ilçenin kurtuluşunun sembolü olan bir abide vardır.

Hükümet Konağı 1907de Kütahya Mutasarrıfı Ahmed Paşa yaptırmıştır. Çinilerle süslü güzel bir binadır Büyük ve Küçük Bedesten Osmanlı devrinden kalma binalardır.

Eski Eserler

Tarihi devirlerin beşiği olan Kütahya, kuruluş Tarihinin çok eski çağlara dayanması sebebiyle, antik eserler bakımından da oldukça zengin sayılır.

Kütahya Kalesi

Antik devirden başlamak üzere yerleşmenin yer aldığı sanılan tepe üzerinde, bir iç kale, hisar ve Osmanlı devrinde, aşağıdaki suyu da içine almak üzere eklenen, üçüncü bir kısımdan meydana gelmektedir. Evliya Çelebiye göre 70 burca sahip olup, şehrin su ihtiyacı buradan karşılanmakta idi. Kalenin çevresi 3500 mdir. Selçuklular ve Osmanlılar tamir etmiştir.

Aizani Çavdarhisar Harabeleri

Kütahyaya 60 kmlik asfalt bir yol ile bağlı olan Aizani ören yeri, eski Anadoluda, Frigya bölgesinde Rhydakos bedir Deresinin üst kıyısında Pankalos denilen yerde bir şehirdi. Dikkate değer tarihi bir abidedir. Frigya Aizani şehrinin M.S. ikinci yüz yılda, Anadoludaki birçok şehirler gibi zenginleştiğini gösteren Zeus Tapınağı, Stadion, tiyatro ve Agora, Romalılar tarafından Bedir Deresi kıyısında yapılmış olan iki rıhtım döküntüsü dikkati çekmektedir. Anadoludaki en sağlam Roma tapınağı Çavdarhisardaki Zeus Tapınağıdır. içinde 124 sütun vardır.

Aesami Aizani kentinde kralların yıkandığı Kral Hamamını Alman Prof. Rudolf Navman ortaya çıkarmıştır. Çavdarhisar, Çandarlı Türk Boyları bu bölgeye yerleşmiştir. Çavdarhisar kazılarında Çandarlılara ait eserler de ortaya çıkmıştır. Bedir Deresi üstünde Karabulut Değirmeni arkasındaki mağara Anadolunun ilk mabedlerindendir.

Taş Köprü

Kütahya Uşak karayolu üzerinde ve Bedir Çayı o zamanki ismi Rin adak os Çayı üstünde Romaimparatoru Hadrianus zamanında 2 bin yıl önce yapılmıştır. Kemerli olan bu köprü üstünden halen en ağır tonajlı araçlar geçmekte ve köprü hizmet görmektedir. Köprü Romalıların önemli yerleşim ve ticaret merkezi olan Aizani kenti Çavdarhisar yanındadır. Domaniç Elmalı köyünde Frigyalılara ait eserler, Bayat köyünde 8 milyon sene önceye ait hayvan Fosilleri bulunmuştur.

Ansir ve Sieaus

Eski Simav şehrinin kalıntıları arasında tepede bir kale vardır. Simav, Frigyalılara ait Ansir ve Sieaus şehir kalıntılarının üzerine kurulmuştur.

Mesire yerleri

Kütahya ormanları, yayları, mesire yerleri ve kaplıcaları ile meşhurdur.

Murat Dağı

Anadolunun en güzel çam ormanları buradadır. Soğuk suları yanında sıcak sular fışkıran bir yerdir. Gediz ilçesine 23 km mesafededir. 1400 myi aşan yükseltisiyle bir yayla özelliği taşır. Şifalı sıcak suların fışkırdığı yerde Koca Hamam, Hacettepe Hamamı ile üç yüzme havuzu, yeterli ve modern tesisleri vardır.

Çamlıca

Merkez ilçeye 5 km uzaklıkta asırlık sık ağaçları, bol ve tatlı suları, geniş çimenlik sahası, temiz havası ile güzel bir piknik yeridir. Turistik tesisleri de vardır. Yolu iyidir.

Hisarlıktepe

Emet ilçesine 3 km mesafede 1000 bin kişinin istifade ettiği bir dinlenme yeridir.

Porsuk Kıyıları

Kütahyanın 6-7 km uzağında Porsuk Çayı kıyıları güzel dinlenme ve piknik yeridir.

Nafia PınarıSimav ilçesine 35 km uzaklıkta orman içi dinlenme yeridir. Soğuk suları çok güzeldir.

Gölcük Yaylası

Simav ilçesine 19 km uzaklıkta orman içi dinlenme yeridir. Serin su kaynakları ve güzel manzaraları ile meşhurdur.

Döner Gazino

belediye tarafından Hisarda yaptırılmış olan, Türkiyenin ilk döner gazinosu 1972de açılmıştır. Gazinodan Yeşil Kütahya ovası seyredilir.

Kaplıcaları

Kütahya şifalı içme suları ve kaplıcaları ile çok zengindir. Başlıcaları şunlardır

ılıca

Kütahya- eskişehir asfalt yolunun 23. kmde, turistik motel ve benzin istasyonundan ayrılan 4 kmlik bir asfalt yolla gidilir. Husulsas, ılıcada bulunan açık yüzme havuzu olup, suyu sıcaktır. içme suyu olarak Karaciğer, Safra yolları ve böbrek rahatsızlıklarına faydalıdır. Banyo kürleri ise ağrı dindirici özelliklere sahiptir.

Erkekler Hamamı

kayaların içine oyulmuş tabii bir hamamdır. 43°C sıcaklıktaki tabii su arslan ağzındaki bir oluktan hamamın içine dökülür.

Yoncalı

Kaplıcanın efsanesi şöyledir Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykübadın perdedarı ramazan Beyin kızı Gülümser Hatün bir cild hastalığına yakalanır. Devrin hekimleri bütün gayretlerine rağmen çare bulamazlar. Gülümser Hatünu maiyyeti ile birlikte, Yoncalının bulunduğu yere çadır kurarak bırakırlar. Cildindeki yaralardan büyük üzüntü duyan Gülümser Hatün ve çevresindekiler, birgün oralarda dolaşan tüyleri dökük, etleri yara içinde bir tilki görürler. ilgilenirler ve hasta tilkinin hergün o çevrede bulunan bir batağa girdiğini müşahade ederler

Gün geçtikçe tilkinin yaralarının kapandığını, tüylerinin yeniden çıktığını gören Gülümser Hatünun maiyeti, Hatünun çamur banyosu yapmasını teklif ederler. Neticede çamur banyosu yapan Gülümser Hatün, eski sağlığına ve güzelliğine kavuşarak oradan ayrılır. Şükranının bir ifadesi olarak da hamamları ve camiyi yaptırır 1233.

Yoncalıda erkekler hamamı, kadınlar hamamı, kükürt banyo su, radyoaktiviteli çamur banyoları, çelik banyosu, dübecik havuzu ve banyosu mevcuttur. Erkekler hamamı ile hemen yanındaki cami, Selçuklu eserlerindendir.

Emet Kaplıcaları

Kütahyaya 102 km uzaklıktadır. Emet, başlıbaşına bir kaplıca bölgesidir. ilçenin içinde asırlık ağaçlar arasında Yeni Hamam, Kaynarca ve Davüdlar Hamamı gibi kaplıcalar meşhurdur.Yeni Hamam, geniş yüzme havuzu, hususi banyoları ve oteli ile dışarıdan gelen turistlerin her türlü ihtiyaçlarına cevap verebilir. Şifalı suları, süküneti ile herkese elverişli bir dinlenme yeridir. radyoaktivite nisbeti 21,8 emandır.

Kaynarca Kaplıcası

40°C-50°C sıcaklıkta olup, radyoaktivitesi 26° sıcaklıktadır. Zelzeleden büyük zarar görmüştür. Yeniden tanzim edilmiştir. Bunlara ilaveten, Davüdlar ve Yeniceköy Hamamı ile, Emet-Tavşanlı arasında yer alan Dereli Kaplıcaları, romatizma, cilt Hastalıkları ve her türlü ağrı ve sızılara şifa olan kaplıcalardır.

Gediz Kaplıcaları

Gedizin 30 km güneydoğusunda bulunan Murad Dağının kuzey yamaçlarında 2000 m yükseklikte kaplıcalar bulunmaktadır. Temmuz-eylül ayları arasında halka açık bulunan kaplıcalar şifalı sıcak suları ve hemen yanında, insana zindelik veren soğuk su kaynakları, tabiat güzellikleri ile dünyada nadir bulunan özelliklere sahiptir. Arapoğlu yaylasındaki soğuk maden suyu, Böbrek ve idrar yollarındaki kumları temizler.

Gediz Ilıcası

Gediz-Simav yolu üzerinde, Gedize 25 km mesafededir. Çamlıklar arasında, bir vadi içindedir. Buğuldak, Kara Hasan ve Traverten adı verilen menbalarından çıkan suyun sıcaklığı 60°Cdir. Her türlü adale ve spazm ağrılarına iyi geldiği müşahade edilmiştir. Kaplıca mevsiminde, çevre illerden pekçok ziyaretçi gelmektedir.

Simav-Eynal Kaplıcası

Yeşil Simavın 5 km kuzeyindedir. Gölcük Dağının eteklerinde kurulmuştur. Simav-Eynal Kaplıcası büyük hamam, okul, m otel, yirmi adet müstakil banyo, dört kademeli yüzme havuzu, çamaşırlık ve camiden müteşekkildir. Suyun sıcaklığı 90°C olup, radyoaktivite, kükürt ve çelik ihtiva etmektedir. Kaplıcada romatizma, siyatik ve böbrek hastalıklarının tedavisinde müsbet neticeler alınmaktadır