Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Hidroklorik Asit
Hidrojen klorürün (HCl) sudaki çözeltisi olup, klorür asidi de denir. Hidrojenklorür, nemli havada sis meydana getiren ve suda çok çözünebilen, aşındırıcı olmayan renksiz bir gazdır.
Hidroklorik asit 1400 yıllarında elde edildi. Tuz ruhu olarak bilinir. Hidrojen klorürün tersine olarak oldukça aşındırıcı, çürütücüdür. Zehirli de olan hidroklorik asidin, volkanik alanlarda bazı nehirlerde eser miktarda bulunduğu bilinir. Mide suyunda da hidroklorik asit vardır.
Hidroklorik asit kuvvetli bir asittir. Berrak, renksiz veya sarı, tüten ve hoşa gitmeyen bir sıvıdır. Alkolde çözünür. En çok % 38’lik derişimdedir. Bütün aktif metallerle ve aynı zamanda bazlarla da reaksiyon verir.
Hidroklorik asit sanayide geniş ölçüde kullanılır. Metallerin temizlenmesinde, lehimcilikte, ecza ve organik madde imalatında, alüminyum elde etmek için alüminyum oksit imalatında, deniz suyundan magnezyum çekilmesinde, klorür tuzlarının elde edilmesinde, cevher muamelelerinde ve boyaların üretiminde kullanılır. Hidrojen klorür gazı -83°C’de kaynar, -111°C’de ise katılaşır. Hidroklorik asidi elde edebilmek için önce hidrojen klorür gazını elde etmek gerekir
1. Hidrojen klorür, sodyum klorür tuzuna sülfat asidi etki ettirmekle elde edilir: 2NaCl+H2SO4 › Na2SO2 + HCl
2. Kükürtdioksit ve oksijen karışımlarının sodyum klorüre etkisiyle elde edilir: SO2+1/2O2 + H2O+NaCl›Na2SO4+2HCl
3. Doğrudan elementlerinden elde edilir. Hidrojen ve klor gazı karışımı uygun katalizörlerle reaksiyona sokulur. Reaksiyon şiddetlidir. Hidrojen klorür gazı genellikle sudaki çözeltisi olan hidroklorik asit halinde kullanılır. Türkiye’de, hidrojenklorür, izmit kloralkali fabrikalarında büyük ölçüde üretilmekte ve üretilen miktarlar ihtiyacı karşılamaktadır.
