Manisa Tarihi

Manisa Tarihi

Batı Anadoluda Spil Dağı ile Gediz Nehri arasında yer alan manisa, Ege Bölgesinin ulaşım bakımından önemli bir noktasında bulunan zirai, ticari ve sanayi açıdan gelişmiş bir kentimizdir. tarihi M.Ö. 3000 yıllarına inen ilde hitit, Frig, Lidya, Makedon, Roma, Bizans, Beylikler ve Osmanlı uygarlıklarına ait izler bulunmaktadır. tarih boyunca kültür ve sanatın yoğunlaştığı, ticaret yollarının geçtiği Manisa, kültürel ve doğal zenginlikleri ile ilgi çekici tatil olanakları sunmaktadır

ilçeler

Manisa ilinin ilçeleri Ahmetli, Akhisar, Alaşehir, Demirci, Gölmarmara, Gördeş, Kırk ağaç, Köprüb aşı, Kula, Salihli, Sarıgöl, Saruhanlı, Selendi, Soma ve Turgutludur.

Akhisar ilin kuzeyinde izmir, istanbul karayolu üzerindedir Akhisarda, Hıristiyanlığın ilk yedi kilisesinden birisinin de bulunduğu antik Thyateira kenti, Ulu Cami, Yeni cami ve Paşa Camii görülmeye değer tarihi yerlerdir.

Alaşehir Manisa ilinin güneydoğusundadır Hıristiyanlığın ilk yedi kilisesinden birinin de yer aldığı Philadelphia antik kenti, Şeyh Sinan Cami ve Yıldırım Camii önemli tarihi değerlerdir.

Demirci Manisanın kuzeydoğusundadır.

ilçe merkezinin batısında icikler Köyün de bulunan ve Roma döneminin önemli kentlerinden olan Saittai Sidas şehri ve Eski Cami önemli tarihi değerlerdir. Ayrıca Hisar Kaplıcaları, Saraycık Kaplıcası da ilçe sınırları içinde yer almaktadır.

Kırkağaç

Seleukos Kralı I. Antiochosun karısı adına kurulan Stratonikea Hadrianapolis ve Nakrasa Akrasos antik kentleri görülmeye değer yerlerdir.

Kula

ilin doğusunda, izmir, – ankara karayolu üzerindedir Kurşunlu Cami, hacı Abdurrahman Cami, Süleyman Şah Türbesi, Emre Köyünde bulunan Emre Sultan Türbesi, Kulaya 20 km. uzaklıkta Gökçeören kasabasında bulunan ve Lidya Krallığı döneminde önemli bir merkez olan Meonia antik kenti, geleneksel Türk evleri ilçenin önemli tarihi değerleridir.

Salihli izmir – Ankara yolu üzerindedir ilçe merkezi yakınlarındaki Sardes, Lidya Krallığının başkenti ve tarihte ilk paranın basıldığı yerdir. Ünlü ilk Yedi Kiliseden biri de Sardeste bulunmaktadır. Bintepeler Kral Mezarlığı, Daldis ve Çakallar Tepesindeki Pleistosen Dördüncü Çağında yaşamış insanlara ait fosil ayak izleri önemli diğer tarihi değerlerdir. ilçe şifalı sular yönünden de zengindir.

Sart

Salihli yakınlarında, bugünkü izmir – Ankara yolu üzerinde, Manisaya yaklaşık 62 km uzaklıkta bulunan Sart, antik çağda Lidya Krallığının başkenti olması ve tarihte ilk altın paranın basıldığı yer olmasıyla ün yapmıştır. Arkeolojik kazılar sonucunda, başta Artemis Tapınağı, Sinagog, Cimnazyum başta olmak üzere altın arıtımevi ve mermerli cadde kenarındaki dükkanlar ile Artemis Mabedi yakınındaki küçük kilise gibi birçok eser ortaya çıkarılmıştır.

Sart Ören Yeri, Hıristiyanlığın ilk çağlarına ait Ege Bölgesinde bulunan yedi kiliseden Sart Kilisesinin bulunduğu yer olarak da yoğun bir biçimde ziyaret edilmektedir. Yine Sart ören yerinde izmir, Ankara, yolunun kuzey kenarında bulunan Sinagog, türünün Anadoludaki en eski örneklerinden biri olması ve M.S. III. yüz yılda, Sartta bir Musevi cemaatinin varlığına işaret etmesi bakımından önemlidir.

Akhisar Thyatira

Bugünkü Akhisar ilçesinin bulunduğu alanda ilk yerleşim izleri M.Ö. 3000 yıllarına inmektedir.

Mevcut kalıntıların yanı sıra, Hıristiyanlığın ilk çağlarına ait Ege Bölgesinde bulunan yedi kiliseden Thyatira kilisesinin bulunduğu yer olarak inanç turizmi kapsamında da ziyaret edilen ören yerlerindendir.

Alaşehir Philadelphia

Alaşehirin üzerine kurulu olduğu antik Philadelphia kentinin akropolü durumunda olan Top tepe düzlüğünde bulunan tapınak kalıntıları, Toptepenin kuzey eteklerinde bulunan tiyatro, Bizans döneminde yapılmış olan surlar ve doğu kapısı ile M.S. VI yüzyıla ait St. Jean kilisesi en önemli eserlerdir.

Havarilerden loannes adına yapılan St. Jean Kilisesi, Ege Bölgesindeki Hıristiyanlığın ilk çağlarına ait 7 kiliseden birisidir.

incilin vahiy bölümünde adı geçen ve kendilerine mesaj gönderilen Yedi Kilise Smyrna, Pergamon, Thyatira, Sardes, Philadelphia, Laodicia ve Ephesus Hıristiyanlığın ilk kiliseleri olarak kabul edilir. Hepsi de Anadoluda olan bu kiliselerin üç tanesi Sardes, Philadelphia ve Thyatira Manisa ili sınırları içinde bulunmakta ve inanç turizmi kapsamında ziyaret edilmektedir. Bur adak i kilise sözcüğü kilise binasından ziyade cemaat anlamındadır.

Bintepeler – Lidya Kral Mezarları

Salihli-Akhisar yolunun güneyinde, Gediz Ovasının kenarında yaklaşık 90 kadar tümülüsü içeren Lidya Kral Mezarlığı bulunmaktadır. irili, ufaklı bu tümülüslerin içinde en büyükleri Kral Alyattes ve Kral Gygese ait olanlardır.

Yoğurtçu Kalesi

Manisa-Menemen yolu üzerinden sapılan Uzun Burun köyü yakınındadır. Hayli sağlam durumda olup, Tarihinin Bizans, hatta Roma dönemine kadar indiği sanılmaktadır.

Aigai

Manisa merkeze bağlı Köseler Köyü sınırları içinde bulunan Aigai, Herodotun bahsettiği on iki Aiol kentinden biridir. Kenti çevreleyen surların bir kısmı ayaktadır. Agora, tiyatro, stadyum, meclis binası ile tapınak kalıntıları belirgin durumdadır.

Kybele

Manisa-Turgutlu yolu üzerinde Manisaya, yaklaşık 7 km uzaklıktaki Akpınar mevkiinde, Spil Dağının kuzey eteklerindeki kayalara oyulmuş bir kabartma bulunmaktadır. Farklı ülke ve kültürlerde değişik adlarla anılan, Anadolu kökenli ana tanrıça Kybeleye ait rölyef, yoldan 10-12 m kadar yüksekliktedir. Rölyefin üst kısmında hiyeroglif izlerinin hitit karakteri taşıması nedeniyle, Hititlerin Batı Anadoluya yaptıkları seferler sırasında yapıldığı sanılan rölyef M.Ö. 13.yüz yılın ikinci yarısına tarihlenmektedir.

Niobe

Spil Dağının kuzeybatı eteklerinde, Çaybaşı deresinin doğu kenarında, niobe diye anılan, kadın başı şeklinde, kurşuni bir kaya vardır. Aslında Tantalosun kızı olan ve Thebai kralı Amphion ile evlenen Niobenin yedi kız, yedi erkek 14 çocuğu olur. Tanrıça Letonun ise Apollon ve Artemis olmak üzere sadece iki çocuğu vardır. Niobenin her fırsatta çocuklarının çokluğu ile övünerek kendisini küçümsemesi Letoyu kızdırır. Bunun üzerine Apollon Niobenin oğullarını,Artemis ise kızlarını oklarıyla öldürürler. Niobe çocuklarının cesetleri başında günlerce ağlar Sonunda Zeus Niobenin acısına son vermek için onu Spil Dağı eteklerinde bir kaya haline getirir.

Antik çağdan buyana öyküsü dilden dile aktarılarak günümüze kadar gelen bu kaya,yakından bakıldığında doğal bir taş, biraz ilerideki dere kenarından bakıldığında ise kadın başı şeklinde görünmektedir.

Camiler

ilin önemli camileri merkezde 14.yya tarihlenen Ulu Cami, Kanuni Sultan Süleymanın eşi Hafsa Sultan adına yapılan Sultan Camii ve projesi Mimar Sinana ait Muradiye Camii ve Akhisar ilçesindeki Ulu Cami sayılabilir. 1490 tarihinde II. Bayazıtın eşi Hüsnü Şah Sultan tarafından yaptırılan Hatuniye Külliyesi görülmeye değerdir.

Manisada yer alan türbeler Saruhan Bey Türbesi, Yedi Kızlar Türbesi, Yirmi iki Sultanlar Türbesi, Süleyman Şah Türbesi ve Emre Sultan Türbesidir.

Bedestenler

Rum Mehmet Paşa Bedesteni, Kurşunlu Han 1488, Yeni Han 19.yy., Çukur Hamam, Dere Hamamı, Gülgün Hatun Dere Hamamı 14. yy., Karaköy Hamamı, Hüsrev Ağa Hamamı, Alaca hamam 15.yy., Cumhuriyet Hamamı 16. yy.

Ulaşım

Ege Bölgesinde Manisa ilinin yamaçlarına yaslandığı Spil Dağı üzerinde yer alan Milli Park Manisadan 24 km.lik bir karayolu ile ulaşılmaktadır.

Özelliği

kanyon vadiler, inler, mağaralar, dolinler ve lapyalar gibi karstik oluşumları jeolojik yapısından kaynaklanan ilgi çekeci yer şekilleridir.

Çam, ardıç, kavak, ceviz, kızılağaç, karaağaç, meşe ağaçlarından meydana gelen bölgenin zengin bitki türleri yanında, Milli Parkta bilimsel araştırmalarla belirlenen 20den fazla endemik bitki türü bulunmaktadır. Osmanlı imparatorluğunun bir devrine adını veren ve Avrupa Ülkelerine de götürülen Manisa laleleri de Milli Parkta tabii olarak yetişmektedir.

Ayı, karaca, kurt, çakal, domuz, tilki, sansar, porsuk, dağ keçisi, Akbaba, kartal ve sülün yörede yaşayan yaban hayvanlarıdır.

Milli Parkın tarihi ve mitolojik yönü de zengindir. Mitolojiye göre Spil Dağına adını veren zaman tanrısı Kronosun karısı Kybele Sipylenadir. Kybele bütün tanrıların, tanrıçaların olduğu gibi bitkilerin, Hayvanların ve insanların bereket tanrıçasıdır. Akpınar mevkiinde kaya üzerinde oturmuş röliefi vardır. Bir diğer kaynağa göre de Frikya Kralı Menos un kızı Spilos un bu dağa atılarak vahşi hayvanlar tarafından büyütülmesinden dolayı dağa Spilos adı verilmiştir

Lidya Kralı Tantalos kale yaptırmış ,kalenin bitmesi şerefine verdiği ziyafette oğlu Pelopsu doğrayıp tanrılara sunduğu için onlar tarafından cezalandırılmıştır. Ağlayan Kaya olarak bilinen yer ise mitolojiye göre 14 çocuğunun tanrıça Leto nun çocukları Apollon ve Artemis tarafından öldürülmesi sonucu, çocuklarının ardından ağlayan Niobeye aittir.

Arazinin jeomorfolojik yapısı dağcılık tracking ve atıcılık sporlarına uygundur. Ataalanı mevkiinde halkın kamp ve günübirlik rekreasyon ihtiyaçları karşılanabilir.

Görülebilecek Yerler Ağlayan Kaya adıyla bilinen yer görülmeye değer güzelliktedir. Mitoloji de bu kaya 14 çocuğunun öldürülmesi ile ardından ağlayan Niobeye aittir.

Milli Parkın Dulkadın mevkiinde mağaralar eskiden yerleşim birimi olarak kullanılmıştır, Buraya ait bazı buluntular Manisa Müzesinde sergilenmektedir.

Milli Parkın doğusunda 600 metre yükseklikte bulunan ve içi tamamen sülüklerle dolu olan “Sülüklü Göl” kalker bazı erimesi ile meydana gelmiş bir dolin gölüdür. Yine suların kalker serilelinin altını eritip oymaları ile çok sayıda inler oluşmuş bunların en büyüğü “Paşaini”dir. Parkın yakınında sıcaklığı en az 21 dereceye kadar yükselen ılıca mevcuttur.

Mevcut Hizmetler ve Konaklama Park bölge halkının rekreasyon ihtiyacını gidermektedir. Arazinin jeomorfolojik yapısı dağcılık sporuna uygundur. Aynı zamanda track ve atıcılık sporları da yapılmaktadır. Milli Parkın Ataalanı mevkiinde düzenlenen günübirlik ve kamp alanı bölge halkının yaz-kış rekreasyon ihtiyacını büyük ölçüde karşılamaktadır. Kır gazino su ve bunglowlar mevcut hizmetler içindedir.

Kaplıcalar

Kurşunlu Kaplıcaları Salihlinin 5 km. kadar güneybatısında, Manisaya 71 km. uzaklıkta olan kaplıca romatizma, solunum yolları hastalıkları, cilt ve kadın Hastalıkları ile Nevralji tedavisinde kullanılmaktadır.

Urganlı Kaplıcaları Manisaya, 55 km. Turgutluya 17 km. uzaklıkta olan kaplıcanın sularından hem kaplıca hem de içmece olarak yararlanılmaktadır. Kaplıca olarak romatizma, kireçlenme, siyatik, egzama, hemoroit, cilt, sinir ve kadın hastalıklarına içmece olarak da mide, bağırsak ve böbrek hastalıklarına iyi gelmektedir.

Emir Kaplıcaları Manisaya 130 km, Kulaya 20 km uzaklıktadır. Romatizma ve cilt hastalıklarına iyi gelen kaplıca sularının, az miktarda içildiğinde sindirimi kolaylaştırdığı ve Karaciğere yararlı olduğu söylenmektedir.

Saraycık Kaplıcaları Manisaya 124 km, Demirciye 53 km. uzaklıkta olan kaplıcalar romatizma, cilt ve kadın hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır.

Sart Kaplıcaları Çamur Hamamı Manisaya 68 km, Salihliye 11 km uzaklıktaki bu kaplıcalar romatizma, nevralji, kadın hastalıkları ve cilt hastalıklarının tedavisinde yararlı olmaktadır.

Yaylalar Spil Dağının kuzeyinde yer alan Sultan Yaylası Kiraz Yaylası gözde yaylalardan biridir. 1200 metre yüksekliğindeki Atalanı Yaylasında ise Spil Milli Park Başmühendisliğinin yönetimindeki kamp alanında gerek mevcut dağ evlerinden kiralamak suretiyle, gerekse de ziyaretçilerin kendi karavan ve çadırlarını kullanmak suretiyle konaklamaları mümkündür.

Bundan başka Manisa Keçiliköy Manastır Yaylası ile Turgutlu Ovacık Yaylası, yayla turizminin gelişebileceği potansiyel alanlardır.

sportif Aktiviteler doğa Yürüyüşü Manisanın, güneyinde bulunan Spil Dağı Milli Parkı, topografik özellikleriyle dağcılık ve trekking için uygun bir alan oluşturmaktadır.

Avcılık Manisa ve yöresinde keklik, ördek, bıldırcın, tavşan ve yaban domuzu avı yapılmaktadır.

Olta Balıkçılığı Salihli ilçesinde bulunan Demir köprü baraj Gölünde sazan ve levrek, Gölmarmara ilçesindeki Marmara Gölünde ise sazan ve yılan balığı avlanabilmektedir.

Kuş Gözlem Alanı Demirköprü Barajı Marmara Gölü Coğrafya Ege Bölgesinde yer alan Manisanın önemli dağları Spil Dağı, Yamanlar Dağı, Yunt Dağı, Bozdağlar, Demirci Dağları, Çal Dağı ve Uysal Dağıdır. Gediz Vadisi ve diğer çöküntü ovalar dağlık kesimin ortasında yer almaktadır. En önemli akarsuları Gediz Nehri Bakırçaydır.

Ormanlar genelde 1000 m. üzerindeki yüksekliklerde topluluklar halinde bulunur. Manisa yaban hayatı yönünden zengindir.

ilde ovalar ve vadilerde Akdeniz ikliminin karasal tipi, dağlık bölgeler ve platolarda ise iç Anadolu ikliminin karasal etkileri görülmektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ise kıyı kuşağına oranla soğuk ve yağışlıdır.

Tarihi Çeşitli kaynaklardan Manisa ve yöresinin tarihinin M.Ö. 3000 yıllarına kadar indiği, Tantalis ve Spylos Magnesiası gibi adlarla anılan yerleşimlere sahne olduğu bilinmektedir. Yörede çıkan buluntulardan ve yazılı kaynaklardan Manisa ve çevresinin Hitit, Aka, Frig, Lidya, Roma ve Bizans uygarlıklarına sahne olduğu anlaşılmaktadır. Daha sonra Saruhan ve Osmanlı egemenliğine girmiştir