Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
iyonya Ve iyon Medeniyeti
izmir ile Büyük Menderes Irmağı arasında kalan kıyı bölgeye eskiden verilen isim. Buranın en eski sakinlerine; iyonlar veya iyonyalılar denmektedir.
iyonlar muhtemelen M.Ö. 2000 yıllarında buraya yerleşmiş olup, uzun müddet Hititlere tabi yaşamışlardı. Aka medeniyeti ile eski Anadolu kültürünün etkisi altında kalan iyonlar, toprak bakımından zengin ve Ön Asya ticaret yolunun sonunda bulunan bu ülkede kısa zamanda parlak bir medeniyet kurmaya muvaffak oldular. En önemlileri Millet (Miletos), Efes (Efesos), ve izmir (Smyrna) olan iyon şehirleri ticaret, denizcilik ve sanatta büyük başarı göstermişlerdi.
iyonlar genellikle ayrı ayrı şehir devletleri halinde yaşamışlar ve büyük bir birlik kurmaya muvaffak olamamışlardır. Şehir devletleri ilk zamanlarda krallar tarafından yönetilmekteydi. Çok geçmeden
büyük bir güç haline gelmeyi başaran asiller sınıfı, M.Ö. 9. yüzyılda kralları ortadan kaldırarak devlet işlerini ellerine geçirdiler. Asiller M.Ö. 8. yüzyılda başgösteren Lidya tehlikesi üzerine ordu ve devlet yönetimini Tiran adı verilen kuvvetli devlet adamlarına bıraktılar. Tiranlar memleketlerinde bilhassa imar faaliyetlerine ağırlık verdiler. Bu sırada kuvvetli bir duruma gelmiş bulunan Lidyalılar, iyonların Anadolu ve Ön Asya ile ticaret yapmalarına engel olduklarından, iyonlar donanmalarıyla Akdeniz ve Karadeniz’e açılarak kendilerine yeni pazar yerleri aramaya başladılar. Güney Fransa, Marsilya ve ispanya kıyılarında koloniler meydana getirdiler.
Bundan başka iyonlar, Mısır’da Kral Psammetik’in izniyle Navkratis şehrini kurdular. Bu şehir kısa bir süre sonra önemli bir ticaret merkezi halini aldı.
Lidya Krallığının yıkılmasından sonra iyon şehirleri iranlıların hakimiyeti altına girdi. iyonlar zamanla Yunanistan’dan gelen göçmenlerle yunanlılaştılar.
iyonlar genel olarak, Hitit ve Mısır medeniyetlerinin tesiri altında kaldılar. Aldıkları bu medeniyeti ilerleterek bilhassa Yunan medeniyetine önemli ölçüde tesir ettiler. Fenike alfabesinden alınan çeşitli Yunan alfabeleri içinde en çok kullanılan iyon alfabesi olmuştur.
iyonlar insanlar gibi düşünmekte olan çeşitli tanrılara taparlardı. Şehir mimarisinde önceleri tahta ve kerpiç, sonradan taş kullandılar. M.Ö yedinci yüzyılda iyon adı verilen bir yapı tarzı ortaya koydular.
iyonlar, fikir hayatında ve bilim alanında önemli ilerlemeler gösterdiler. iyonyalılardan dünya çapında meşhur ilim, felsefe ve edebiyat adamları yetişmiştir. Milletli Tales, Efesli Demokrites ve Heraklides, Sisamlı Hipokrites ve Pitagoras, izmirli Homeros bunlardan en meşhurlarıdır.
