iştah Nedir

Yemek yeme arzusu. Bu arzu, açlığın ortaya çıkardığı bir his olup, ihtiyaç karşılanmadığı zaman rahatsız edicidir. iştihayı ayarlayan merkez beyinde, hippotalamus denilen bölümde yer alır. Bu merkezin yeme kısmı ve doyma kısmı diye iki bölümü vardır. Yeme bölümünün uyarılması, şuuru yerinde olan insan ve hayvanlarda açlık meydana getirir. Bu merkezin tahrib olması öldürücü iştahsızlığa yol açar. Doyma merkezinin uyarılması ise yemenin durmasına, bu merkezin harab olması aşırı derecede oburluğa sebep olur.

iştihayı etkileyen en önemli faktör, kandaki glikoz (şeker) seviyesidir. Kan glikozunun yükselmesi iştihayı azaltırken, düşmesi iştahı arttırır. Şeker hastalarında ise kanda şeker yüksek seviyede olduğu halde, kişi devamlı yemek ihtiyacını duyar. Bunun sebebi insülin hormonunun eksikliğinden dolayı glikozun işe yarayamamasıdır.

Serin bir ortam, hafif eksersiz, ılık bir banyo, sevilen bir yemeğin kokusunun duyulması, kişinin keyifli olması iştahı kamçılayan unsurlardır. Sıcak hava, ağır yorgunluklar, sevilmeyen yemekler, üzüntü, keder, hastalıklar (enfeksiyon hastalıkları, kanser, sinir sisteminin bazı rahatsızlıkları) iştahı azaltır

veya iştahsızlığa yol açar.

Aşırı iştah

oburluk olarak isimlendirilir ve fazla kilo alınmasına sebeb olur. Eğer bu hal bir hastalıktan ileri gelmiyorsa, uygun bir gıda rejimi düzenlenerek, kilo almaları önlenebilir.

iştahsızlığa sebep olan durumlar arasında bir de “anoreksia nervosa” denilen bir hastalık vardır. Bu, psikolojik bir rahatsızlık olup daha çok genç kızlarda görülür. Hasta, sudan başka hiçbir gıda almaz, zayıflamak için elinden gelen herşeyi yapar. Kilo almaktan son derece korkar. Giderek zayıflayan hasta bir deri bir kemik haline gelir. Psikolojik iştahsızlıkların tedavisi çok zordur.

iştahsızlık bir hastalıktan dolayı meydana gelmemişse, iştahı kamçılayıcı hususlardan faydalanılabilir. iştah açıcı şuruplar verilebildiği gibi devamlı sevilen yemekleri vermek de faydalıdır. Çocukların iştahsızlığı çok kere bir nazlanma veya ilgi isteme gösterisidir.