Cendere Nedir

Cendere Nedir

Basınç yolu ile cisimleri sıkıştırmaya ya da cisimler üzerinde damgalar vurmaya yarayan alet ve makinelere verilen genel ad. Endüstrinin hemen hemen bütün kollarında pek çok kullanılmakta olan cendereler, kullanılma yerlerine göre cisimlerin hacimlerini küçültmek ya da cisimler üzerine istenilen bir damgayı vurmak için kullanılan asıl cendereler ve katı cisimlerdeki yağ ve sıvıları çıkarmak için kullanılan sıkma ve ezme cendereleri olmak üzere iki bölüme ayrılırlar. Hangi çeşit olursa olsun, cenderelerin çalışma prensibi aynıdır, iş ve enerjinin korunumu prensibine göre, küçük bir kuvvetle büyük bir kuvvet elde edebilmek esasına göre yapılmıştır. Endüstride kullanılan cendereler, başlıca hareketli tablah cendereler, su cendereleri, silindirli cendereler olmak üzere üçe ayrılır. Bunlardan başka ev işlerinde kullanılan el cendereleri de (damgalama, limon, meyve, üzüm sıkma, püre yapma gibi) cendereler de vardır.

Su cenderesi
Hidrolik presler adıyla da anılan su cendereleri, Pascal tarafından düşünülmüş ve 1796 da ingiliz mühendisi Bramah tarafından yapılmıştır. Çalışma prensibi, basıncın sıvılar yolu ile nakledilmesine ait Pascal prensipine dayanmaktadır. Böylece, küçük bir kuvvetle çok büyük bir kuvvet elde edilmiş olunur. Su cenderesi, birbirine bağlı ve su ile dolu (C) ve (E) gibi iki silindirik kaptan ibarettir. Bu silindirler için de kesitleri farklı (A) ve (B) pistonları aşağı-yukarı doğru hareket ederler. (A) pistonu, kaldıraç kolu ile basılınca (C) deki su, (E) ye geçer. Böylece yapılan basınç iletilmesi sonucunda (B) pistonu yukarı kalkar.

Su cenderelerinde, tatbik edilen küçük bir (f) kuvveti, kesit (s) olan küçük piston üzerine tatbik edildiğinde f/s basıncı, sıvı vasıtası ile her tarafa aynen nakledilir. Bu basınç, kesiti S olan büyük piston üzerine etki yapınca, meydana gelen kuvvet, bu pistonun S kesiti ile F basıncının çarpımına eşit olur. F = f/s. S = S/s.f

Bu duruma göre, S, s den 10, 100, 1000 kere büyük olursa F, f den 10, 100, 1000 defa büyük olur.