Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Akit Nedir? Akit iki veya daha çok kişinin karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarıyla meydana gelen ve taraflara yani akde katılan kimselere karşılıklı haklar sağlayan ve borçlar yükleyen bir anlaşma Akitler çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir Hukuki sahalara göre Borç Akitleri, borçlanma münasebeti doğuran akitler, alım satım, kira, emanet akitleri.
Şekillerine Göre Adi Akitler
Herhangi bir şekle bağlı kalmaksızın teşekkül eden akitler. Ödünç verme, ısmarlama ve kira akitleri Şekle bağlı akitler Tamamlanması belli bir şekil şartının varlığına bağlanmış akitler Gayrimenkul malların satışı ve evlenme akitleri gibi. Akitler, kanunun istisnaları dışında şekle bağlı değildir.
Akit çeşitleri sınırlı değildir. Kanunda aranılan şartlara riayet edilerek istenilen çeşitte Akit, yapılabilir. Akdin konusu üzerinde taraflara geniş bir serbestlik tanınmış olmakla birlikte, akitler, kanunun emrettiği hukuki kaidelere, ahlaka, amme kamu düzenine, şahsiyet haklarına aykırı ve yerine getirilmesi imkansız olamaz.
Akitten doğan borçların yerine getirilmesi gerekir. Çünkü Akit, tarafları bağlayıcı kuvvettir. Akitten, doğan borcunu yerine getirmeyen tarafa karşı hukuk mahkemelerinde dava açılabilir. icra yoluna başvurulabilir.
İslam Hukukunda Akit Nedir?
Taraflara borçlar yükleyen ve haklar sağlayan bir anlaşmadır. Mecelle’de akit iki tarafın bir hususu icab ve kabul yoluyla kabul etmeleri, sözleşmeleri. diye tarif edilmiştir. icab, taraflardan birinin bir şeyi teklifi kabul, karşısındakinin onu ayrılmadan önce kabul etmesidir. Yani akit, icabla başlar, kabul ile biter. Buna göre akit tek taraflı olmaz.
Akitin yapılabilmesi için, icab ve kabul denilen beyandan başka, tarafların akıllı ve mümeyyiz iyi ile kötüyü, faydalı ile zararlıyı birbirinden ayırabilen olması ve akde konu olan şeyin belli ve mütekavvim yani kullanılması mubah dinen serbest ve mümkin olması lazımdır. Akitler, şahıslar bakımından bazı sonuçlar doğurur.
Mesela alış, veriş, akdinde satanın malı, satın alanın da bedeli teslim etmesi borçları doğar. Buna karşılık, satan bedele, satın alan da mala sahib olma hakkını kazanır. islam hukukunda akitler, bir tarafa veya daha çok iki tarafa borç yükler. Hibe, ariyet gibi akitlerde, taraftlardan biri borç Altına girer. Öbür tarafa alacaklıdır. Kira, alış-veriş gibi Akitler ise, her iki tarafa borç yükler.
islam hukukunda değişik bahisler içerisinde yer alan akdin çeşitli kısımları vardır. Bunlar, fıkıh ve diğer islam hukuku kaynaklarında geniş olarak anlatılmıştır.
islam hukukunda akitler genellikle şekli şartlara bağlı değildir. Çoğunluğunu Avrupalı hukukçuların teşkil ettiği, bazı hukukçuların aleyhde iddialarına karşılık, islam hukukunda geniş bir akit yapma hürriyeti vardır. Yalnız nassların ayet-i kerime ve hadis-i şeriflerin, kıyas ve icmaın yasakladığı akitler yapılamaz. Mesela, ağaçta belirmemiş meyveyi satmak, akıllı olmayan küçük çocuğun alış verişi, koyun üstündeki yünü ve Canlı koyunun derisini satmak, denizdeki balığı yakalamadan önce satmak batıldır, haramdır.
