Nedir ve Nasıl Nedir ve Nasıl Yapılır
Emanet Nedir
Güvenilen kimseye bırakılan mal, eşya, vb. Emanet, maddi olabildiği gibi manevi de olur. Mal, para maddi emanettir. Allahü tealanın insanlara verdiği akıl, zeka, güç ve kabiliyetler de birer manevi emanettir Bugünkü modern hukukta emanet sözleşmelerinin konusu ancak taşınabilir eşyalardır. Bu çeşit bir
eşyayı muhafaza etmek üzere olan kişi onu güvenli bir yerde koruma yükümlülüğü altına girer. Emaneti alan kişi veya kurum, sözleşmede belirtilen veya üst-adete uygun olan bir ücret alır. Ücret durumu sözleşmede açık açık belirtilir. Eşyayı emanet, eden kişi sözleşmenin yerine getirilmesiyle ilgili gerekli harcamaları karşılamakla yükümlüdür. Ayrıca sözleşme yüzünden emanetçinin uğradığı zararları da gidermek mecburiyeti vardır. Emanetçi, emanet aldığı eşyayı onu veren kişinin izni olmadıkça kullanamaz. Emanet olarak birine bırakılan eşya, onu bırakan tarafından her zaman geri alınabilir.
Emanetçi ise emanet almış olduğu malı, sözleşmeli bir süreyle almışsa, sürenin bitiminden önce emanet malı geri veremez. Ancak emanet olarak bırakılan malda önceden kestirilemeyen sebepler yüzünden tehlikeli veya sakıncalı bir durum ortaya çıkarsa, emanetçi elindeki emanet malı sözleşme bitiminden önce geri sahibine teslim eder. Emanet olarak verilmiş bir şeyi geri verme borcu, takas ile mümkün değildir.Kanuna göre alacaklı razı olsa da takas mümkün değildir. Şartlarına uygun olmayan usülsüz emanetlerde ise, borç misli eşyadır. Aynen geri vermesi söz konusu değildir. Bu durumda da takas imkansızdır.
islam hukükunda emanet üç kısımdır Vedia Güvenilen kimseye saklamak ve korumak için bırakılan maldır. Sahibine müdi, alana vedi denir. Bkz. Vedia 2. ariyet Bir malı bedelsiz kullanmaktır. ariyet vermeye iare denir. Komşuya kullanmak üzere verilen kap-kaçak alet eşya ariyettir. Muhammed aleyhisselam ve Eshabı radıyallahü anhüm ariyet alıp-vermek süretiyle bir emanet sözleşmesi yapmışlardır. ariyet akdinde sözleşmesinde ariyet konusu olan şeyi teslim almak şarttır. ariyet veren istediği anda bundan vazgeçer ve malını geri isteyebilir. ariyet akdi ile ilgili diğer hükümler şöyledir
ariyet alan, karşılıksız olarak ariyetin menfaatine kullanmaya, faydalanmaya malik sahib olur. Malın zayi telef olması halinde ariyet alanın kusuru sebebiyle ise, öder. ariyet hayvanının nafakası kullanana aittir. Zaman ve yer ve istifade şekli sınırlı olarak ariyet vermek caizdir olur. Şartsız ariyet verilen eve, dükkana, tarlaya dilediğini koyabilir. ariyet alan bunu vedia verebilir. Kiraya ve rehne veremez. Sahibi isteyince veya sözleşmedeki müddeti bitince geri verir.
Sözleşme olmadan ele geçen şeyler Mesela rüzgarın meydana getirdiği mal emanet olur. Emanetlerin titizlikle korunması hakkında Kuran-ı kerimde mealen şöyle buyrulmuştur Allahü teala emanetleri sahiplerine teslim etmenizi emrediyor. Nisa süresi 58 Emanetleri güzelce kullanıp yerli yerine ifa edeni, korktuğundan emin kılıp Cennetime koyarım. Müminün süresi 8 Peygamber efendimiz de hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuşturEmanete sadakatı olmayan kimsenin imanı da yoktur. Sana emanet edene de hıyanet etme.
