Site icon Nedir ve Nasıl

Yön Nedir

Yön Nedir

Yön Nedir? Yön Ne Demektir? Yön Nedir Kısaca? Yön Ne Demek? Yön Hakkında Bilgi?

Yön Nedir, Coğrafi yönler, dünya üzerindeki yer ve varlıkların konumunu tanımlamakta kullanılan, dünyanın kutupları baz alınarak oluşturulmuş terimler. Başlıca dört coğrafi yön vardır Kuzey, güney, doğu ve batı. Bunlara aynı zamanda ana yönler denir. Yön, bulma aracı pusuladır. Yön ağaçtaki yosunlar, güneş, kutup yıldızı ve karınca yuvaları ile de bulunabilir

Ana Yönler

arasında kalan yönleri tanımlamak için ara yönler oluşturulmuştur. Bunlar, kuzeydoğu, güneydoğu, kuzeybatı ve güneybatıdır. Daha hassas bir tanım gerektiğinde ara yönlerin ana yönlere yakınlığına bağlı olarak ikincil ara yönler kullanılabilir. Bunlar kuzeyden başlayarak saat yönünde kuzey-kuzeydoğu, doğu-kuzeydoğu, doğu-güneydoğu, güney-güneydoğu, güney-güneybatı, batı-güneybatı, batı-kuzeybatı ve kuzey-kuzeybatıdır.

Yön Tayini

Güneşin doğuşu ve batışı Yön tayininde kullanılan en basit yöntem güneşin doğuş ve batış istikametlerine bakmaktır. Güneşin doğduğu istikamet doğu, battığı istikamet batıdır. Doğuyu karşımıza aldığımızda sağımızda kalan yön güney, solumuz kuzey, arkamız batıdır.Bu yöntem, en hassas sonucu ekinokslarda verir. Bunun nedeni ekinokslarda güneş ışıklarının ekvatora dik gelmesi ve aydınlanma çemberinin kutuplardan geçmesidir.

Bir şeyin yüzlerinden herhangi birinin baktığı taraftır. Coğrafyada başlıca dört yön vardır: Kuzey, doğu, güney ve batı.

Pusulanın icadı, yön bulunmasını kolaylaştırmıştır. Pusula yatay olarak yere konur ve iğne hareketsiz kalıncaya kadar dönmesi beklenir. İğnenin mavi ucu kuzeyi gösterir. Yön bulma usulleri: En basit yön bulma aracı pusuladır (Bkz. Pusula). Pusula yatay durumda kalacak şekilde düzlem bir yüzey üzerine konur.

İğnesinin hareketi duruncaya kadar beklenir. İğnenin beyaz veya renksiz ucu güneyi, tersi olan mavi ucu ise kuzeyi gösterir. İnsan önünü güneye çevirirse sağı batı, solu ise doğuyu gösterir. Arkasında kalan taraf da kuzeydir. Haritaların yukarı kısmı daima kuzeyi, aşağısı güneyi gösterir. Yüz haritaya çevrildiğinde sağı doğu, solu ise batı tarafı gösterir.

Pusulanın yokluğunda başka aletlerle de yönler bulunabilir. Bir yön tespit edilince diğer yönler kendiliğinden ortaya çıkar. Saatler de birer yön bulma aletidir. Gündüzün saatin akrebi güneşe doğru çevrilir. Bu işi tam olarak yapabilmek için bir ipin ucuna ağır bir kütle, mesela demir parçası asarak ipin çekül doğrultusunda, yani düşey durumda olması temin edilir. Saatin akrebi ipin gölgesi ile çakıştırılır.

Saatin 12 işareti ile bu gölgenin hasıl ettiği açının açıortayı güneyi göstermektedir. İstanbul’da, bulunan bu yönden takriben 30° sola dönülürse kıble istikameti bulunmuş olur. Güneşe bakarak da yönler kabaca tahmin edilebilir. Güneş doğudan doğar, batıdan batar. Sabah ile öğle arasında güneş doğu ile güney arasındadır. Mesela saat 10.00 civarında yüzümüzü güneşe çevirdiğimizde yönümüz güneydoğudur. Öğleden sonra ise güneş güney ile batı arasında bulunur.

Geceleyin yıldızlar görülebiliyorsa kutup yıldızı yardımıyla da yönler bulunabilir. Kutup yıldızı tam kuzeyde bulunan ve diğer takım yıldızlardan parlak olan bir yıldızdır. Küçük ayı takım yıldızlarının en uçta olanıdır. Yüzü kutup yıldızına çevirince ön tam kuzey, arka güney, sağ doğu, sol batı olur. Şehirlerde yön bulmak daha kolaydır. Minarelerin şerefe kapıları kıbleye doğru yapılmıştır. Karıncalar da yuvalarının girişini kuzeyden esen rüzgarlardan korumak için güneye çevirmişlerdir.

Aynı sebepten bazı ağaçlar da güneye doğru eğik dururlar. Bu usullerin tamamı yaklaşık yön bulmaya yarar. En hassas pusulaların dahi yön bulmada hatası mevcuttur. Yönleri tam bulabilmek için pusula iğnesinin sapma açısını hesaplamak lazımdır. Sapma açısı yer ve zamana göre değişir. Sapma açısı hesaplanır ve tespit edilen yöne olan etkisi ilave edilirse tam doğru yön bulunmuş olur. Camilerin kıble istikameti böyle tespit edilir.

Sözlükte “Yön” Ne Demek

Yön Kelimesinin ingilizcesi

Exit mobile version