Site icon Nedir ve Nasıl

Hubübat Bitkileri

Hubübat Bitkileri

Tahıl, buğday, arpa, çavdar gibi un veren taneli bitkilerin genel adı. Tahılın eski karşılığı da “Hubübat”tır. Hubübat, Arapça taneler manasındadır. Tahıl bitkilerinin en çok göze çarpan müşterek vasıfları, meyvelerinin küçük tanecikler şeklinde olması ve umümiyetle un haline getirilerek kullanılmasıdır. Bu sebeple tahıl bitkilerine çeşitli dillerde “taneli bitkiler” veya “un veren bitkiler” gibi isimler verilmiştir.

Tahıl bitkileri en eski kültür bitkilerine dahildir. Hemen her devirde, insanların en mühim gıda maddesini teşkil etmişlerdir. Beslenme için lüzumlu olan nişasta ve proteinli maddeleri oldukça iyi bir oranda (1/6) ihtiva etmeleri, bu bitkilerin ziraatte en başta yer almalarına sebeb olmuştur.Yeryüzünde ziraate tahsis edilen arazinin yarısından fazlası (% 55) hubübat bitkilerine ayrılmış bulunmaktadır.

Hubübat bitkilerinin hepsi aynı familyanın üyeleridir. Birbirlerine benzerlikleri de bundan gelmektedir. Kapalı tohumlu bitkiler monokotil sınıfından Glumiflorae takımına dahil Gramineae (Buğdaygiller) familyasına aittir. Bu familyanın çiçek ve tohum yapıları çok karakteristiktir. Çiçekler küçük başakçıklardan (spikula) meydana gelmiş bileşik başak (spika) teşkil ederler. Başakçıkların dibinde

“gluma” denilen biri altta diğeri biraz üstte iki yaprakçık, “brakte” bulunur. Başakçık 2-5 çiçek taşır. Her çiçek bir yaprakçığın koltuğundan çıkar. Alttakine alt kavuz (Palea inferior), üsttekine üst kavuz (Paleasuperior) denir. Üst kavuz ile erkek organlar arasında iki küçük yaprakçık daha vardır. Bunlara “lodikula” (şişme cisimleri) denir. Bunları sarkık üç erkek organ (stamen) takip eder. Ovarium bir gözlü ve üst durumludur.

Hubübat taneleri tohuma benzemekle beraber hakikatte bir meyvedir. Meyve, yaprak zar haline indirgenmiş olup, tohum kabuğu ile yapışmış durumdadır. Bu tip meyvelere “Karyops” denir. Tohum kabuğunun altında, 1-2 sıralı protein tabakası bulunur. Bunu nişastaca zengin olan endosperma (besin doku) tabakası takip eder. Endospermanın bir ucunda yağ ve protein ihtiva eden embriyo bulunur.

Exit mobile version